بچینگ پلانت Batching plant

بچینگ پلانت دستگاهی است که مواد تشکیل دهنده بتن را با هم ترکیب کرده و اقدام به تولید بتن میکند. برای تولید بتن نسبت های مشخصی از سیمان، آب و سنگدانه ها با یکدیگر ترکیب می شوند، این نسبت ها که همان طرح اختلاط بتن نامیده می شود برای رسیدن بتن به مقاومت مورد نظر، تأمین دوام کافی و اسلامپ مورد نظر مشخص می شود.

بچینگ بتن با توجه به قابلیتی که دارد بتن را در حجم بسیاز زیادی تولید میکند و برای ساخت ساز استفاده های زیادی دارد. شاید برای شما این سوال پیش بیاید که دلیل نامگذاری این اسم چیست و چرا اسم این دستگاه بچینگ پلانت است؟ دلیل نام گذاری پچینگ پلانت بر روی این دستگاه این است که این سیستم به صورت مستمر قابلیت تولید بتن را دارد و میتواند به تعداد دفعات زیادی اقدام به تولید بتن مورد نظر کند.

زمانی که قرار است پروژه ساخت ساز صورت گیرد باید ابزار و مصالح زیادی را برای این پروسه فراهم کرد تا بتواند کار را با موفقیت به پایان رساند، مثلا تیر آهن، درب و پنجره، حفاظ، سنگ و آجر، شیشه و موارد زیادی دیگر از اجزای مهمی هستند که در تمامی پروژه های ساخت ساز از آن ها استفاده میشود. بتن از مهمترین مواردی است که در تمامی سازها و پروژهای ساخت ساز مورد استفاده قرار میگیرد و جزوء ضروریترین و مهمترین مواد استفاده شده در تمامی سازها محسوب میشود که سبب شده تا امروزه برای تولید بتن از دستگاه بچینگ پلانت استفاده شود.

اهمیت دستگاه بچینگ پلانت

در گذشته و زمانی که در پروژهای مختلف نیار به تولید بتن بود باید افراد زیادی دست به دست هم میدادند تا بتن مورد نظر را برای ساخت ساز تولید کنند. این کار دارای ضعف های زیادی بود و سبب میشد که پیشرفت کار به کندی صورت گیرد، مثلا نیاز به تعداد زیادی نیرو بود تا مراحل تولید بتن به صورت کاملی شکل گیرد و این نیروها باید زمان زیادی را به آماده سازی مصالح و تولید بتن اختصاص میدادند.

با روی کار آمدن دستگاه بچینگ پلانت تحولی اساسی در صنعت ساخت ساز ایجاد شد و امکان تولید بتن در تناژ ها بالا در مدت زمان کمی برای پیمانکاران و مدیران پروژها به وجود آمد. دستگاه بچینگ با توجه به قابلیت هایی که دارد میتواند به صورت تمام وقت اقدام به تولید بتن کند و هیچ محدودیتی برای آن وجود ندارد. امروزه در تمامی سازهای ساختمانی شاهد استفاده از این دستگاه کاربردی هستیم و در واقع یکی از تجهیزات اساسی و مهم در ساخت ساز بناها و ساختمان ها دستگاه تولید بتن بچینگ پلانت است.

بخش های بچینگ پلانت

این دستگاه برای اینکه بتواند اقدام به تولید و ساخت بتن کند نیاز به بخش های مختلفی دارد که باید هر کدام از این قسمت ها به خوبی کار خودشان را انجام دهند تا بتن مورد نظر تولید شود، بخش های دستگاه تولید بتن عبارتند از:

منبع آب(کنتر آب)

منبع آب یکی از بخش های مهم دستگاه بچینگ محسوب میشود که آب مورد نیاز برای تولید بتن را تامین میکند. پمپ آبی که در داخل منبع قرار دارد آب مورد نیاز را به داخل میکسر دستگاه انتقال میدهد. ظرفیت آب مناسب برای یک کارگاه حدود 10000 لیتر است. هر چقدر تولید بتن بیشتر باشد به نسبت آن نیز باید منبع آب ظرفیت بالاتری داشته باشد.

اسکرو(لوله انتقال سیمان)

اسکرو به بخش لوله ای شکلی گفته میشود که وظیفه اصلی آن این است که ابتدا سیمان را از سیلو سیمان به داخل باسکول بچینگ منتقل میکند و بعد آن را از داخل باسکول به بخش میکسر بچینگ پلانت انتقال میدهد. در داخل لوله انتقال سیمان یک بخش مارپیچی وجود دارد که با نیرویی که از الکتروموتور میگیرد سیمان را از دهانه پایینی به دهانه بالایی میفرستد و با تکرار این پروسه سیمان به راحتی در داخل اسکرو حرکت میکند. لوله اسکرو دارای قطری معادل 6 تا 12 اینچی میباشد و که با توجه به نوع دستگاه بچینگ متغیر است.

باکت

باکت به بخشی گفته میشود که از آن برای منتقل کردن مصالح مورد نیاز به داخل میکسر استفاده میشود. برای اینکه باکت به راحتی قابلیت حرکت و مانور داشته باشد آن را بر روی یک ریل سوار میکنند تا بتواند به راحتی جابه جا شود.

نوار انتقال دهنده مصالح

نوار انتقال دهند مصالح ساختاری شبیه به سرسره دارد و از آن برای انتقال دادن مصالحی همچون ماسه، شن، بادامی و دیگر مواد تشکیل دهنده بتن استفاده میشود. نحوه کارکرد این نوار به این شکل است که با استفاده از نیروی گیربکس شروع به حرکت کردن میکند و مصالح مورد نیاز را به داخل میکسر تولید بتن انتقال میدهد. طول و اندازه نوار نقاله به نوع دستگاه بستگی دارد.

سیلوی سیمان

سیلوی سیمان که شکل استوانه ای دارد از دیگر بخش های مهمی دستگاه بچینگ محسوب میشود. ظرفیت این سیلو بین 30 تن تا 100 تن میباشد و برای ذخیره سازی سیمان مصرفی در ساخت و تولید بتن از آن استفاده میشود. اگر در یک پروژه نیاز باشد که از چند نوع سیمان استفاده شود باید برای هر کدام از تیپ های سیمان یک سیلو در نظر گرفته شود. در پروژه هایی که نیاز به تولید بتن زیادی است باید از چند سیلوی برای ذخیره سیمان استفاده شود تا در زمان بتن ریزی با کمبود سیمان مواجعه نشوید.

مخزن ماسه و شن

مخزن شن و ماسه دارای 3 تا 6 خانه جدا به صورت بخش بخش است که در هر کدام از این خانه ها مصالحی مانند شن، ماسه، بادامی و نخودی ذحیره سازی میشود و یک دیورا حائل در بین هر کدام از این بخش ها وجود دارد، در واقع از این مخزن برای ذخیره سازی این مواد استفاده میشود.

باسکول

از باسکول برای اندازه گیری شن، ماسه، سیمان، بادامی و دیگر مواد تشکیل دهنده بتن استفاده میشود. باسکول با اندازه گیری درست و به اندازه مصالح کفیت بتن را بالا میبرد، توجه داشته باشید که اگر مواد تشکیل دهنده بتن کم یا زیاد شوند میتواند بتن تولید شده را بی کیفیت کند. به صورت تقریبا ظرفیت باسکول دستگاه بچینگ بین 2 تا 6 تن میباشد.

اتاق اپراتور

اتاق اپراتور به اتاقکی فلزی گفته میشود که محل قرار گیری اپراتور بچینگ پلانت است. در این بخش که مغز دستگاه محسوب میشود تمامی تنظیمات کنترل و هدایت دستگاه قرار دارد و فرد مسئولی که به عنوان اپراتور در آن قرار مگیرد مسئولیت اندازه گیری وزن و حجم مشخصی مصالح و هدایت آن به داخل میکسر را دارد.

دیگ میکسر بچینگ پلانت

تمامی مصالح و موادی که برای تولید و ساخت بتن مورد استفاده قرار میگیرند برای اختلاط به داخل دیگ میکسر بچینگ منتقل میشوند. دیگ میکسر مورد استفاده شده در دستگاهی بچینگ دارای ظرفیت متفاوت است که شامل (0.5، 0.75، 1) متر مربعی میباشد. میکسرهای نیز دارای تنوع زیادی هستند که کاربردیترین نوع آن ها پن میکسر(Pan Mixer)، میکسر تویین شفت(Twin Shaft) و میکسر تک شفت(tak shaft) میباشد.

پن میکسر(Pan Mixer)

به میکسری گفته میشود که اختلاط در آن به صورت عمودی انجام میشود و نحوه کار آن به این شکل است که گیربکس و الکتروموتور باعث چرخش تیغه های آن میشود و مصالح مورد نظر مخلوط میشوند. قابلیت اختلاط پن میکسر بین 0.5 تا 2 متر مکعب در هر اینچ میباشد و 500 تا 4500 لیتر ظرفیت دارد.

میکسر تک شفت(tak shaft)

در میکسر تک شفت از یک شفت به صورت افقی استفاده میشود و ساختار آن به این شکل است که یک ورق به شکل هلالی و مارپیچی به دور شفت آن پیچیده شده است و ناخن های این میکسر بر روی این شفت قرار داده شده است. با استفاده از نیروی الکتروموتور و گیربکس شفت ها شروع به چرخش کرده و مصالح تولید بتن را با یکدیگر مخلوط میکند. بیشترین استفاده این نوع از میکسر در تولید بتن تر میباشد.

میکسر تویین شفت(Twin Shaft)

میکسر تویین شفت عملیات اختلاط را به صورت دو محور افقی و به صورت چرخشی با کمک نیروی الکتروموتور و گیربکس انجام میدهد. در روی هر کدام از محورهای این میکسر تیغه هایی طراحی شده است که مصالح را با یکدیگر مخلوط میکنند. تویین شفت امکان اختلاط بین 1 تا 3 متر مربع بتن را دارد و ظرفیت بتنی که میتوان با آن تولید کرد بین 500 تا 4500 لیتر میباشد.

اختلاط بتن در بچینگ پلانت

طرح اختلاط بتن یا به صورت وزنی و یا به صورت حجمی ارائه می شود که محاسبه آن کمی پیچیده بوده و به عواملی چون اسلامپ مورد نظر، بزرگ ترین بعد دانه، مقدار آب لازم و میزان هوا، مقدار سیمان و بسیاری موارد دیگر بستگی دارد.

به طور کلی می توان گفت، بچینگ پلانت با توجه به طرح اختلاط بتن و استفاده از پمپ های تعبیه شده، سیمان را از سیلوها و سنگدانه ها را از مراکز دپو با نسبت های مختلف، داخل دیگ ریخته و سپس آب به داخل این قسمت هدایت می شود.

پس از این مرحله مواد تشکیل دهنده بتن، مخلوط شده و از قسمت تخلیه خارج می شوند. لازم به ذکر است در برخی از پروژه ها، با در نظر داشتن ابعاد و حجم پروژه، از بچینگ پلانت در محل استفاده می شود.

ساخت بتن در بچینگ پلانت

سیلوهای سیمان محلی برای ذخیره سازی سیمان بوده و با توجه به اندازه ایستگاه بچینگ پلانت بین 3 تا 5 سیلو وجود دارد. هم چنین آب مورد نیاز با توجه به طرح اختلاط از منبع ذخیره، وارد میکسر شده و با مقدار مشخصی از شن و ماسه و سیمان که مقدارشان توسط باسکول معین می شود، در داخل دیگ میکسر مخلوط می گردند.. لازم به ذکر است مخازن شن و ماسه و هم چنین تیپ های مختلف سیمان به صورت مجزا می باشد. در اتاق اپراتور فردی مسئول است تا مصالح را با وزن و حجم مشخص به داخل دیگ میکسر هدایت کند.

استفاده از بچینگ پلانت چه مزایایی دارد

• استفاده از این دستگاه در زمان و هزینه شما صرفه جویی میکند
• مصالح به شکل دقیق و اصولی با یکدیگر توزین میشوند
• با استفاده از دستگاه بچینگ میتوان حجم بالای از بتن تولید کرد
• به صورت دقیقی مصالح و مواد تشکیل دهند بتن را با یکدیگر اختلاط میکند
• در مصرف مصالح تا حد زیادی صرفه جویی میکند

انواع بچینگ پلانت از نظر تولید بتن

بچینگ پلانت ها به دو صورت خشک و تر وجود دارند که به شرح زیر می باشند:

بچینگ پلانت تر

در بتن تر همه مصالح به صورت همزمان ترکیب شده و نهایتا بتنی فراهم می گردد که تخلیه شده و به محل مورد نظر انتقال داده می شود.

بچینگ پلانت خشک

اما در بتن خشک ابتدا سنگدانه ها و سیمان با هم مخلوط شده و سپس این مخلوط به تراک میکسر منتقل می گردد. آب در تراک میکسر و حین حمل بتن، به مصالح اضافه میشود و عملیات میکس انجام می شود.

نکات ایمنی در زمان نصب دستگاه بچینگ

1- پایه اصل بچینگ باید به صورت دقیقی بر روی زمین تراز شود و همچنین باید تمامی بخش های شاسی را به وسیله جوش و یا با استفاده از پیچ مهره محکم کرد.

2- باید یک کلید قطع اضطراری در تابلو فرمان بچینگ در نظر گرفته شود تا در صورت بروز هر گونه مشکل بتوان برق دستگاه را قطع کرد.

3- برای اینکه بتوان از باز شدن درب میکسر در زمان متوقف شدن دستگاه جلوگیری کرد باید بر روی درب میکسر بتن یک میکروسوئیچ نصب کرد.

4- فنداسیون و زیر ساخت اصولی از دیگر نکات ایمنی در زمان نصب بچینگ میباشد.

5- واگنی که مصالح با آن جابه جا میشوند باید با استفاده از فنس به صورت دقیقی مخافظت شوند تا مشکلی به وجود نیاید.

6- الکتروموتر بچینگ را باید در جایی نصب کنید که در مجاورت آب و رطوبت نباشد.

انواع بچینگ پلانت از نظر جابه جایی و حمل

بچینگ پلانت ها از نظر قابلیت جابه جایی به دو دسته کلی ثابت و متحرک تقسیم می شوند که هر کدام مزایا و معایب خاص خودشان را دارند و با توجه به شرایط پروژه استفاده می گردند.

بچینگ پلانت ثابت

به طور کلی می توان گفت از بچینگ پلانت ثابت بیشتر در کارخانه های تولید بتن و مواردی که نیاز به بتن ریزی با حجم زیاد است مانند سد سازی و یا فونداسیون برج ها از نوع ثابت آن استفاده می گردد. بچینگ پلانت ثابت دقت بسیار بالایی داشته و مصالح را به دقت و درستی مخلوط می کند، بنابراین در حجم مصالح مصرفی نیز صرفه جویی می گردد، به علاوه با استفاده از این دستگاه از وقت نیز استفاده بهینه شده و می توان بتن را در هر ساعتی از شبانه روز تهیه کرد. البته باید توجه داشت که هزینه این دستگاه بالاست.

بچینگ پلانت ثابت را باید یکی از پرکاربردترین های این سیستم ها دانست و در جاهای زیادی از آن استفاده میشود. روش کارکردن بچینگ پلانت ثابت به این شکل است که مخازن مصالح آن توسط لودر بارگیری میشود و مصالح با استفاده از باکت یا نوار نقاله منتقل میشوند و همچنین تمامی کنترل و چک کردن بتون توسط اتاق فرمان انجام میشود. ساختن انواع دانه بندی بتون را میتوان از قابلیت های بارز این دستگاه دانست.

بچینگ پلانت متحرک(موبایل)

بچینگ پلانت متحرک همان گونه که از اسم آن مشخص است قابل حرکت میباشد و میتوان آن در هر مکان و پروژه ای استفاده کرد. بچینگ پلانت ثابت با توجه به اینکه مکان زیادی اشغال نمیکند مناسب برای پروژه هایی است که در محیط شهری قرار دارند و فضای زیادی برای تولید بتن در اختیار ندارند. در برخی پروژ ها به دلیل اینکه با توجه به سیاست های مالی مدیران و کارفرمایان تمایل به هزینه و راه اندازی بچینگ ثابت برای تولید بتن ندارند استفاده از بچینگ پلانت موبایل بهترین راهکاری مناسب میباشد برای تهیه بتن مورد نظر و استفاده آن در هر نوع پروژه ای.

این نوع از دستگاه بچینگ به صورت متحرک و یکپارچه بر روی کامیون ها قرار میگیرد و برای جابه جا کردن آن از چرخ های این خودرو سنگین استفاده میشود. پروژهایی که در بازده زمانی کمی نیاز به حجم زیادی از بتن دارند از بچینگ پلانت موبایل استفاده میکنند. از موارد مصرف این سیستم بچینگ میتوان به شرکت های راه سازی و کارخانه های تولید بتن آماده اشاره کرد. این دستگاه دارای یک سیلوی 50 تنی از سیمان میباشد و از یک تانکر 3000 لیتری آب استفاده میکند. تمامی اجرایی که در بچینگ موبایل وجود دارد درست به مانند بچینگ های ثابت است و تنها تفاوت این دستگاه قابل حمل بودن آن است.

انواع مدل های بچینگ پلانت

بچینگ پلانت ها در دو مدل ستاره ای یا دراگلاینی و فیدری یا خطی ساخته می شوند. جزئیات این مدل ها به شرح زیر می باشد.

بچینگ پلانت دراگلاینی

بچینگ پلانت دراگلاینی یکی از قدیمی ترین دستگاهای تولید بتن است که با توجه به مرسوخ شدن آن داری هزینه نگه داری کمی است و امروز استفاده کمی از این دستگاه میشود. در این نوع از بچینگ برای برای حمل کردن مصالح نیازی به لودر نمیباشد، از جرثقیل های ثابت و یا پارتیشن هایی که بر روی بچینگ پلانت دراگلاینی نصب میشود مصالح مورد نیاز برای تولید بتن را فراهم میشود. (شن کش) بخشی است که با استفاده از آن مصالح را در داخل این بچینگ پلانت هدایت میکنند.

این مدل بچینگ پلانت از قدیمی ترین دستگاه ها در خط تولید بتن می باشد. در این سیستم با استفاده از یک شن کش، مصالح را به درون سیستم انتقال می دهند و آن ها وزن می کند. اما نگهداری و تعمیر زیاد به دلیل قدیمی بودن سبب شده تا امروزه کم تر از این مدل استفاده گردد.

بچینگ پلانت فیدری

این مدل بچینگ پلانت از مخازنی ساخته شده که در کنار هم معمولا 3 یا 4 خانه را بسته به ظرفیت تولید تشکیل داده اند. این خانه ها به لودسل هایی برای توزین مصالح متصل می باشد.

از جمله مزایای این نوع سیستم می توان به جمع و جور بودن آن، کاربری بودن و نگهداری آسان آن اشاره نمود. بچینگ پلانت فیدری در سه تیپ ثابت، موبایل و پرتابل ساخته می شود.

سرویس و نگهداری دستگاه بچینگ

دستگاه بچینگ نیز مانند هر دستگاه دیگری نیاز به رسیدگی و نگهداری دارد و برای اینکه بتوان اقدام به تولید بتن و استفاده آن در پروژهای مختلف توسط این دستگاه کرد باید تمامی کارهای مربوط به نگهداری و سرویس این دستگاه را مرتبط و به صورت دوره ای انجام داد، در ادامه به برسی مهمترین نکات میپردازیم که در نگهداری و سرویس دهی دستگاه بچینگ باید رعایت کرد:

• باید به صورت منظم موتور و گیربکس بچینگ آچار کشی شود تا به خوبی بتواند نیروی لازم را به دستگاه انتقال دهد.
• هر 1000 ساعت باید واسکازین گیربکس بچینگ تعویض گردد.
• زمانی که قصدا داشتید دستگاه بچینگ را نظافت و تمیز کنید باید ابتدا برق دستگاه را قطع کنید و بعد شروع به نظافت کنید.
• روغن هیدرولیک نوار نقاله باید به صورت دوره ای برسی شود.
• از سیلوی ها ویژه و استاندار در مکان های سردسیر برای جلوگیری از یخ زدگی مصالح باید استفاده شود.
• باید به صورت روتین و مرتب تمامی سیم کشی دستگاه بچینگ بازرسی شود تا در زمان تولید بتن مشگلی به وجود نیاید.

در زمان انتخاب بچینگ پلانت باید به چه موارد توجه کرد

1- باید از میکسر با کیفیتی برخوردار باشد

2- باید به نوع مصالح مصرفی این دستگاه توجه داشته باشید

3- این سیستم باید از ظرفیت بتن مناسبی برخوردار باشد

4- مدت زمان کارکرد این سیستم

5- دقت در نوع و جنس آن، از خریداری کردن سیستم های مرسوخ شده خوداری کنید

قیمت بچینگ پلانت

قیمت این دستگاه به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد، وزن، مدل، زمان ساخت، قابلیت و امکانات از عواملی هستند که در قیمت بچینگ پلانت تاثیر گذار میباشد. در زمان خرید و اجاره این دستگاه باید اطلاعات کافی را در مورد شرکت و نمایندگی که قصد تهیه این دستگاه از آن را دارید کسب کنید تا در آینده شما را با مشکلی مواجعه نکند، اعتبار و سابقه فعالیت از مهمترین عواملی است که یک شرکت و نمایندگی ارائه دهنده دستگاه بچینگ باید داشته باشد.

سخن پایانی

بچینگ پلانت سیستمی کاربردی و مهم در ساخت ساز و تولید محسوب میشود و تمامی افرادی که در کار ساخت سازهای ساختمانی مشغول به فعالیت هستند میتوانید با توجه به فعالیتی که انجام میدهند اقدام به خرید و اجاره این سیستم کنند و از تمامی امکانات و ویژگی هایی که این دستگاه تولید بتن دارد بهرمند گردنند.